|
English |
Yiddish Transliteration |
Yiddish |
 |
Words should be weighed, not counted. |
Verter zol men vegn un nit tseyln. |
ווערטער זאָל מען װעגן און ניט צײלן. |
 |
If his word were a stick, you couldn't lean on it. |
Zayn vort zol zayn a shtekn, volt men zikh nit getort onshparn. |
זײַן וואָרט זאָל זײַן אַ שטעקן, וואָלט מען זיך ניט געטאָרט אָנשפּאַרן. |
 |
If his word were a bridge, I'd be afraid to cross it. |
Zayn vort zol zayn a brik, volt ikh moyre gehat aribertsugeyn. |
זײַן וואָרט זאָל זײַן אַ בריק, וואָלט איך מורא געהאַט אַריבערצוגיין. |
 |
No one sees the hump on his own back. |
Keyner zet nit zayn eygenem hoyker. |
קײנער זעט ניט זײַן אײגענעם הױקער. |
 |
No one knows whose shoe pinches except the person who walks in it. |
Keyner veys nit vemen der shukh kvetsht, nor der vos geyt in im. |
קיינער ווייס ניט וועמען דער שוך קוועטשט, נאָר דער וואָס גייט אין אים. |
 |
Everyone has his own burden. |
Yeder mentsh hot zikh zayn pekl. |
יעדער מענטש האָט זיך זײַן פּעקל. |
 |
Troubles are to man what rust is to iron. |
Tsores zaynen far dem mentshn vi zhaver far ayzn. |
צרות זײַנען פֿאַר דעם מענטשן ווי זשאַווער פֿאַר אײַזן. |
 |
A person is sometimes stronger than iron and sometimes weaker than a fly. |
A mentsh iz a mol shtarker fun ayzn un a mol shvakher fun a flig. |
אַ מענטש איז אַ מאָל שטאַרקער פֿון אײַזן און אַ מאָל שוואַכער פֿון אַ פֿליג. |
 |
In a beautiful apple you sometimes find a worm. |
In a sheynem epl gefint men a mol a vorem. |
אין אַ שיינעם עפּל געפֿינט מען אַ מאָל אַ וואָרעם. |
 |
When a worm sits in horseradish, it thinks there's nothing sweeter. |
Az der vorem zitst in khreyn, meynt er az es iz keyn zisers nito. |
אַז דער וואָרעם זיצט אין כריין, מיינט ער אַז עס איז קיין זיסערס ניטאָ. |
 |
If grandma had a beard, she would be a grandpa. |
Oyb di bobe volt gehat a bord, volt zi geven a zeyde. |
אױב די באָבע װאָלט געהאַט אַ באָרד, װאָלט זי געװען אַ זײדע. |
 |
If grandma had wheels, she would be a wagon. |
Oyb di bobe volt gehat reder, volt zi geven a vogn. |
אױב די באָבע װאָלט געהאַט רעדער, װאָלט זי געװען אַ װאָגן. |
 |
If a cat laid eggs, it would be a hen. |
Di kats zol leygn eyer, volt zi geven a hun. |
די קאַץ זאָל לײגן אײער, װאָלט זי געװען אַ הון. |
 |
A goat has a beard too, and it’s still just a goat. |
A tsig hot oykh a bord un iz fort nor a tsig. |
אַ ציג האָט אויך אַ באָרד און איז פֿאָרט נאָר אַ ציג. |
 |
If you put a shtreimel on a pig, would it make him a rabbi? |
Tu on a khazer a shtrayml, vet er vern rov? |
טו אָן אַ חזיר אַ שטרײַמל, וועט ער ווערן רבֿ? |
 |
Show a pig a finger and he'll want the whole hand. |
Vayz a khazer a finger vil er di gantse hant. |
וײַז אַ חזיר אַ פֿינגער וויל ער די גאַנצע האַנט. |
 |
If you give the devil a hair, he'll want the whole beard. |
Az men git dem tayvl a hor, vil er di gantse bord. |
אַז מען גיט דעם טײַוול אַ האָר וויל ער די גאַנצע באָרד. |
 |
Let a pig in the house and he'll crawl on the table. |
Loz arayn a khazer in shtub, krikht er afn tish. |
לאָז אַרײַן אַ חזיר אין שטוב, קריכט ער אויפֿן טיש. |
 |
A Jew is twenty-eight percent fear, two percent sugar, and seventy percent chutzpah. |
A yid hot akht un tsvantsik protsent pakhed, tsvey protsent tsuker, un zibetsik protsent khutspe. |
אַ ייִד האָט אַכט און צוואַנציק פּראָצענט פּחד, צוויי פּראָצענט צוקער און זיבעציק פּראָצענט חוצפּה. |
 |
Don't send a dog to the butcher shop. |
A hunt shikt men nit in yatke arayn. |
אַ הונט שיקט מען ניט אין יאַטקע אַרײַן. |
 |
Don't stick your head in a wolf's mouth. |
Shtek nit dem kop tsum volf in moyl arayn. |
שטעק ניט דעם קאָפּ צום וואָלף אין מויל אַרײַן. |
 |
What will become of the sheep if the wolf is the judge? |
Vos ken vern fun di shof az der volf iz der rikhter? |
װאָס קען װערן פֿון די שאָף אַז דער װאָלף איז דער ריכטער? |
 |
You can't empty the ocean with a spoon. |
Mit a lefl ken men dem yam nit oys'shepn. |
מיט אַ לעפֿל קען מען דעם ים ניט אויסשעפּן. |
 |
You can't dance at two weddings with one behind. |
Mit eyn tokhes ken men nit tantsn af tsvey khasenes. |
מיט איין תּחת קען מען ניט טאַנצן אויף צוויי חתונות. |
 |
You can't make a shtreimel out of a pig's tail. |
Fun a khazershn ek ken men keyn shtrayml nit makhn. |
פֿון אַ חזירשן עק קען מען קיין שטרײַמל ניט מאַכן. |
 |
Better a slap from a sage than a kiss from a fool. |
Beser a patsh fun a khokhem eyder a kush fun a nar. |
בעסער אַ פּאַטש פֿון אַ חכם איידער אַ קוש פֿון אַ נאַר. |
 |
When God was doling out brains, you were asleep. |
Az got hot geteylt dem seykhl bistu geshlofn. |
אַז גאָט האָט געטיילט דעם שׂכל ביסטו געשלאָפֿן. |
 |
He has more brains in his little finger than others have in their heads. |
Er hot mer seykhl in kleynem finger vi an anderer in kop. |
ער האָט מער שׂכל אין קליינעם פֿינגער ווי אַן אַנדערער אין קאָפּ. |
 |
With horses you check the teeth; with a human you check the brains. |
Bay ferd kukt men af di tseyn; bay a mentshn afn seykhl. |
בײַ פֿערד קוקט מען אויף די ציין; בײַ אַ מענטשן אויפֿן שׂכל. |
 |
When you need brains, brawn doesn't help. |
Vu men darf hobn moyekh, helft nit keyn koyekh. |
וווּ מען דאַרף האָבן מוח העלפֿט ניט קיין כּוח. |
 |
He's a piece of meat with two eyes. |
Er iz a shtik fleysh mit tsvey oygn. |
ער איז אַ שטיק פֿלייש מיט צוויי אויגן. |
 |
He looks with his eyes, listens with his ears, and understands like a wall. |
Er kukt mit di oygn, hert mit di oyern, un farshteyt vi di vant. |
ער קוקט מיט די אויגן, הערט מיט די אויערן, און פֿאַרשטייט ווי די וואַנט. |
 |
He knows like a cow knows what Wednesday is. |
Er veys vi a ku fun mitvokh. |
ער ווייס ווי אַ קו פֿון מיטוואָך. |
 |
There's no furniture in his attic. |
Es felt im mebl in dakhkamer. |
עס פֿעלט אים מעבל אין דאַכקאַמער. |
 |
He has as much sense as a church has mezuzahs. |
Er hot azoy fil seykhl vi in kloyster mezuzes. |
ער האָט אַזוי פֿיל שׂכל ווי אין קלויסטער מזוּזות. |
 |
The hat is fine but the head is too small. |
Dos hitl iz gut nor der kop iz tsu kleyn. |
דאָס היטל איז גוט נאָר דער קאָפּ איז צו קלײן. |
 |
He's the bellybutton of the world. |
Er iz der pupik fun der velt. |
ער איז דער פּופּיק פֿון דער וועלט. |
 |
He's meditating on whether a flea has a belly-button. |
Er klert tsi a floy hot a pupik. |
ער קלערט צי אַ פֿלױ האָט אַ פּופּיק. |
 |
He's contemplating the rotation of the earth. |
Er klert vi di velt dreyt zikh. |
ער קלערט ווי די וועלט דרייט זיך. |
 |
He's wondering where the chimney smoke goes. |
Er klert vu di roykhes fun koymen kumen ahin. |
ער קלערט וווּ די רויכעס פֿון קוימען קומען אַהין. |
 |
He's pondering whether bagels from Kulikov are bigger than bagels from Lemberg. |
Er klert tsi di Kulikover beygl zenen greser fun di Lemberger. |
ער קלערט צי די קוליקאָווער בייגל זענען גרעסער פֿון די לעמבערגער. |
 |
Pay him for blowing his nose. |
Tsol im op far oysshnaytsn di noz. |
צאָל אים אָפּ פֿאַר אויסשנײַצן די נאָז. |
 |
He couldn't attach a tail to a cat. |
Er ken nit a kats dem ek farbindn. |
ער קען ניט אַ קאַץ דעם עק פֿאַרבינדן. |
 |
He can't count to two. |
Er ken keyn tsvey nit tseyln. |
ער קען קיין צוויי ניט ציילן. |
 |
He writes "Noah" with seven mistakes. |
Er shraybt Noyekh mit zibn grayzn. |
ער שרײַבט נח מיט זיבן גרײַזן. |
 |
He reads Hebrew like an axe swims. |
Er zogt ivre vi a hak shvimt. |
ער זאָגט עבֿרי ווי אַ האַק שווימט. |
 |
He's got a cat in his head. |
Er hot a kats in kop (katsnkop). |
ער האָט אַ קאַץ אין קאָפּ (קאַצנקאָפּ). |
 |
If he were twice as smart, he'd be an idiot! |
Ven er iz tsvey mol azoy klug, volt er geven a goylem! |
װען ער איז צװײ מאָל אַזױ קלוג, װאָלט ער געװען אַ גולם! |
 |
People are idiots. / People are not idiots. |
Der oylem iz a goylem. / Der oylem iz nit keyn goylem. |
דער עולם איז אַ גולם. / דער עולם איז ניט קיין גולם. |
 |
He's an expert like a goat's a connoisseur of music. |
Er iz a meyvn vi a bok af a klezmer. |
ער איז אַ מבֿין װי אַ באָק אױף אַ כּלי–זמר. |
 |
The eggs think they're smarter than the chickens. |
Di eyer viln zayn kliger fun di hiner. |
די אייער ווילן זײַן קליגער פֿון די הינער. |
 |
Two smart people can't agree. |
Tsvey kluge kenen nit shtimen. |
צוויי קלוגע קענען ניט שטימען. |
 |
Understanding grows at a snail's pace. |
Der seykhl iz a krikher. |
דער שׂכל איז אַ קריכער. |
 |
You study until you're seventy and you die a fool. |
Biz zibetsik yor lernt men seykhl un men shtarbt a nar. |
ביז זיבעציק יאָר לערנט מען שׂכל און מען שטאַרבט אַ נאַר. |
 |
When children are young, their parents talk about how smart they are; when parents are old, their children talk about how stupid they are. |
Ven di kinder zaynen yung dertseyln di eltern zeyere khokhmes; ven di eltern zaynen alt dertseyln di kinder zeyere narishkaytn. |
ווען די קינדער זײַנען יונג דערציילן די עלטערן זייערע חכמות;
ווען די עלטערן זײַנען אַלט דערציילן די קינדער זייערע נאַרישקײַטן. |
 |
If you don't want to grow old, hang yourself when you're young. |
Az men vil nit alt vern, zol men zikh yungerheyt oyfhengen. |
אַז מען וויל ניט אַלט ווערן, זאָל מען זיך יונגערהייט אויפֿהענגען. |
 |
The pen stings worse than an arrow. |
Di pen shist erger fun a fayl. |
די פּען שיסט ערגער פֿון אַ פֿײַל. |
 |
The devil is not as black as we paint him. |
Der tayvl iz nit azoy shvarts vi men molt im. |
דער טײַוול איז ניט אַזוי שוואַרץ ווי מען מאָלט אים. |
 |
He can make the dream larger than the night. |
Er ken makhn dem kholem greser vi di nakht. |
ער קען מאַכן דעם חלום גרעסער ווי די נאַכט. |
 |
At night all cows are black. |
Bay nakht zenen ale ki shvarts. |
בײַ נאַכט זענען אַלע קי שוואַרץ. |
 |
A black hen can lay a white egg too. |
A shvartse hun ken oykh leygn a vays ey. |
אַ שוואַרצע הון קען אויך לייגן אַ ווײַס איי. |
 |
Man plans and God laughs. |
Der mentsh trakht un got lakht. |
דער מענטש טראַכט און גאָט לאַכט. |
 |
The closer to the synagogue, the farther from God. |
Vos noenter tsu der shul, alts vayter fun Got. |
װאָס נאָענטער צו דער שול, אַלץ װײַטער פֿון גאָט. |
 |
Why did Adam and Eve cover their business with a leaf if there was nobody to see them? |
Far vos hot Odem un Khave tsugedekt di mayse mit a blat, ven keyner hot zey nit gezen? |
פֿאַר וואָס האָט אָדם און חוה צוגעדעקט די מעשׂה מיט אַ בלאַט ווען קיינער האָט זיי ניט געזען? |
 |
Rashi isn’t crazy. |
Rashi iz nit meshuge. |
רשי איז ניט משוגע. |
 |
He's swimming in the Sea of Talmud. |
Er shvimt in yam hatalmud. |
ער שווימט אין ים התּלמוד. |
 |
The sea has no shore — the Torah has no end. |
Der yam iz on a breg — di toyre iz on an ek. |
דער ים איז אָן אַ ברעג — די תּורה איז אָן אַן עק. |
 |
Knowing Torah doesn't prevent you from sinning. |
Kenen toyre iz nit keyn shter tsu an aveyre. |
קענען תּורה איז ניט קיין שטער צו אַן עבֿירה. |
 |
When you're running from a burning house, you don't stop to kiss the mezuzah. |
Az men antloyft fun a brenendik hoyz shtelt men zikh nit op kushn di mezuze. |
אַז מען אַנטלויפֿט פֿון אַ ברענענדיק הויז שטעלט מען זיך ניט אָפּ קושן די מזוזה. |
 |
It's better to talk to a woman and think about God than talk to God and think about a woman. |
Beser redn mit a yidene un trakhtn vegn got eyder redn mit got un trakhtn vegn a yidene. |
בעסער רעדן מיט אַ ייִדענע און טראַכטן וועגן גאָט איידער רעדן מיט גאָט און טראַכטן וועגן אַ ייִדענע. |
 |
Where there is no worthy man, even a herring is a fish. |
Bemokem she-eyn ish iz a hering oykh a fish. |
במקום שאין איש איז אַ הערינג אויך אַ פֿיש. |
 |
Why hasn’t the Messiah come? Because a blind shoemaker is sewing his shoes. |
Far vos kumt nit meshiekh? Vayl a blinder shuster neyt im shikh. |
פֿאַר וואָס קומט ניט משיח? ווײַל אַ בלינדער שוסטער נייט אים שיך. |
 |
Nine rabbis can't make a minyan but ten shoemakers can. |
Nayn rabonim kenen keyn minyen nit makhn ober tsen shusters yo. |
נײַן רבנים קענען קײן מנין ניט מאַכן אָבער צען שוסטערס יאָ. |
 |
The cat is more pious than he is. |
Di kats iz shoyn frimer far im. |
די קאַץ איז שוין פֿרימער פֿאַר אים. |
 |
The fires of hell burn ten miles from Odessa. |
Tsen mayl fun Odes brent der gehenem. |
צען מײַל פֿון אָדעס ברענט דער גיהנום. |
 |
When God wants to punish an unbeliever, He gives him a pious wife. |
Az got vil shtrofn an apikoyres git er im a frum vayb. |
אַז גאָט וויל שטראָפֿן אַן אַפּיקורס גיט ער אים אַ פֿרום ווײַב. |
 |
You're lucky, God, that you live so high; otherwise people would break your windows. |
Dayn mazl, Got, vos du voynst azoy hoykh; anit volt men dir di fentster oysgezetst. |
דײַן מזל, גאָט, וואָס דו וווינסט אַזוי הויך; אַניט וואָלט מען דיר די פֿענצטער אויסגעזעצט. |
 |
If the Book of Psalms were a remedy, you could buy it at the drugstore. |
Tilim zol zayn a refue, volt men es gekoyft in der apteyk. |
תּהילים זאָלֹ זײַן אַ רפֿואה וואָלט מען עס געקויפֿט אין דער אַפּטייק. |
 |
He's not interested in the Haggadah, only the dumplings. |
Er meynt nit di hagode, nor di kneydlekh. |
ער מיינט ניט די הגדה, נאָר די קניידלעך. |
 |
He’s not interested in the charoset, only the four cups of wine |
Er meynt nit di kharoyses nor di arbe-koyses. |
ער מיינט ניט די חרוסת נאָר די אַרבע–כּוסות. |
 |
Because of a little oil we make such a big holiday? |
Vegn a bisl boyml makht men aza groysn yontev? |
וועגן אַ ביסל בוימל מאַכט מען אַזאַ גרויסן יום–טובֿ? |
 |
The person sins and the rooster is made the scapegoat. |
Der mentsh zindikt un der hon vert di kapore. |
דער מענטש זינדיקט און דער האָן ווערט די כּפּרה. |
 |
An ox has a long tongue but can't blow a shofar. |
An oks hot a lange tsung un ken keyn shoyfer nit blozn. |
אַן אָקס האָט אַ לאַנגע צונג און קען קיין שופֿר ניט בלאָזן. |
 |
A cow has a long tongue but can't say a blessing. |
A beheyme hot a lange tsung un ken keyn brokhe nit zogn. |
אַ בהמה האָט אַ לאַנגע צונג און קען קיין ברכה ניט זאָגן. |
 |
A cow has a long tongue but has to keep quiet. |
A beheyme hot a lange tsung un muz shvaygn. |
אַ בהמה האָט אַ לאַנגע צונג און מוז שווײַגן. |
 |
An ass is recognized by his long ears, a fool by his long tongue. |
An eyzl derkent men in di lange oyern, a nar in der langer tsung. |
אַן אייזל דערקענט מען אין די לאַנגע אויערן, אַ נאַר אין דער לאַנגער צונג. |
 |
If you don’t open your mouth, a fly won't get in. |
Az men makht dos moyl nit oyf flit keyn flig nit arayn. |
אַז מען מאַכט דאָס מויל ניט אויףֿ פֿליט קיין פֿליג ניט אַרײַן. |
 |
If a horse had something to say, it would talk. |
Ven dos ferd volt gehat vos tsu zogn, volt es geredt. |
װען דאָס פֿערד װאָלט געהאַט װאָס צו זאָגן, װאָלט עס גערעדט. |
 |
Every ass likes to hear himself bray. |
Yeder eyzl hot lib tsu hern vi er aleyn hirzhet. |
יעדער אײזל האָט ליב צו הערן װי ער אַלײן הירזשעט. |
 |
Don't shout, you'll wake up God! |
Shray nit, vest oyfvekn got! |
שרײַ ניט, וועסט אויפֿוועקן גאָט! |
 |
Empty barrels make the most noise. |
Fun leydike feser iz der lyarem greser. |
פֿון ליידיקע פֿעסער איז דער ליאַרעם גרעסער. |
 |
A bell rings because it's hollow. |
Der glok klingt vayl er iz pust. |
דער גלאָק קלינגט ווײַל ער איז פּוסט. |
 |
One word doesn't stick to another. |
Es klept zikh nit a vort tsu a vort. |
עס קלעפּט זיך ניט אַ וואָרט צו אַ וואָרט. |
 |
No bears and no forest — No bears and no huckleberries. |
Loy dubim veloy yaar — Nit keyn bern un nit keyn shvartse yagdes. |
לא דובים ולא יער – ניט קיין בערן און ניט קיין שוואַרצע יאַגדעס. |
 |
He tells lies only twice a year - summer and winter. |
Er zogt nor tsvey mol in yor lign - zumer un vinter. |
ער זאָגט נאָר צוויי מאָל אין יאָר ליגן – זומער און ווינטער. |
 |
He bakes lies like they're bagels. |
Er bakt ligns azoy vi beygl. |
ער באַקט ליגנס אַזוי ווי בייגל. |
 |
On all his talk you could build a church. |
Af zayne reyd men meg boyen a kloyster. |
אויף זײַנע רייד מעג מען בויען אַ קלויסטער. |
 |
Pearls flow from his mouth. |
Es shitn zikh perl fun zayn moyl. |
עס שיטן זיך פּערל פֿון זײַן מויל. |
 |
Witticisms pour out of him like turds from a goat. |
Es shit zikh fun im khokhmes vi fun a tsig bobkes. |
עס שיט זיך פֿון אים חכמות ווי פֿון אַ ציג באָבקעס. |
 |
He spouts scriptures like a goat spews turds. |
Er shit mit toyre vi a tsig mit bobkes. |
ער שיט מיט תּורה ווי אַ ציג מיט באָבקעס. |
 |
A dog is afraid of a stick, and a devil is afraid of tzitzit. |
A hunt hot moyre far a shtekn un a ruekh far tsitses. |
אַ הונט האָט מורא פֿאַר אַ שטעקן און אַ רוח פֿאַר ציצית. |
 |
A lion is not afraid of a fly. |
A leyb hot nit moyre far keyn flig. |
אַ לייב האָט ניט מורא פֿאַר קיין פֿליג. |
 |
When the cat's asleep, the mice dance. |
Ven di kats shloft, tantsn di mayz. |
װען די קאַץ שלאָפֿט, טאַנצן די מײַז. |
 |
Even a bear can be taught to dance. |
A ber lernt men oykh oys tantsn. |
אַ בער לערנט מען אויך אויס טאַנצן. |
 |
If a girl can't dance, she says the musicians can't play. |
Az dos meydl ken nit tantsn, zogt zi az di klezmer kenen nit shpiln. |
אַז דאָס מיידל קען ניט טאַנצן, זאָגט זי אַז די כּלי–זמר קענען ניט שפּילן. |
 |
If a girl is ugly, she blames it on the mirror. |
Az di moyd iz mies zogt zi, der shpigl iz shuldik. |
אַז די מויד איז מיאוס זאָגט זי, דער שפּיגל איז שולדיק. |
 |
When you have a lot to do, go to sleep. |
Az men hot a sakh tsu ton, leygt men zikh shlofn. |
אַז מען האָט אַ סך צו טאָן, לייגט מען זיך שלאָפֿן. |
 |
Life is no more than a dream—but don't wake me up. |
Dos lebn iz nit mer vi a kholem—ober vek mikh nit oyf. |
דאָס לעבן איז ניט מער ווי אַ חלום—אָבער וועק מיך ניט אויף. |
 |
A night without sleep is the worst punishment. |
A nakht on shlof iz di greste shtrof. |
אַ נאַכט אָן שלאָף איז די גרעסטע שטראָף. |
 |
Sleep faster, we need the pillows. |
Shlof gikher, men darf di kishn. |
שלאָף גיכער, מען דאַרף די קישן! |
 |
Time is the best doctor. |
Di tsayt iz der bester dokter. |
די צײַט איז דער בעסטער דאָקטער. |
 |
Time is more precious than money. |
Di tsayt iz tayerer fun gelt. |
די צײַט איז טײַערער פֿון געלט. |
 |
If time is money, I don't have any time. |
Oyb tsayt iz gelt, hob ikh keyn tsayt nit. |
אויב צײַט איז געלט האָב איך קיין צײַט ניט. |
 |
Nothing in the world is forever. |
Nito keyn eybike zakh af der velt. |
ניטאָ קיין אייביקע זאַך אויף דער וועלט. |
 |
Even the most expensive clock has no more than sixty minutes. |
Afile der raykhster zeyger hot nit mer vi zekhtsik minut. |
אַפֿילו דער רײַכסטער זײגער האָט ניט מער װי זעכציק מינוט. |
 |
In bad times even a penny is money. |
In shlekhte tsaytn iz a peni oykh gelt. |
אין שלעכטע צײַטן איז אַ פּעני אױך געלט. |
 |
The world stands upon three things: money, money and money. |
Af dray zakhn shteyt di velt: gelt, gelt un gelt. |
אויף דרײַ זאַכן שטייט די וועלט: געלט, געלט און געלט. |
 |
Without money there's no world. |
On gelt iz keyn velt. |
אָן געלט איז קיין וועלט. |
 |
Jewish wealth is like snow in March. |
Yidish ashires iz vi a martsover shney. |
ייִדיש עשירות איז ווי אַ מאַרצאָווער שניי. |
 |
A wealthy man is not a man of justice. |
Der oysher iz nisht keyn bal-yoysher. |
דער עושר איז נישט קיין בעל–יושר. |
 |
His fortune is as large as he is. |
Er hot gelt vi groys er iz. |
ער האָט געלט ווי גרויס ער איז. |
 |
Want to get rich? Spend seven years as a pig. |
Vilst raykh vern? Zay zibn yor a khazer. |
ווילסט רײַך ווערן? זײַ זיבן יאָר אַ חזיר. |
 |
A miser guards his money like a dog guarding a bone. |
Der karger ligt af dem gelt vi a hunt afn beyn. |
דער קאַרגער ליגט אויף דעם געלט ווי אַ הונט אויפֿן ביין. |
 |
If you have a house, you have two worries: to pay the rent if you live and to pay for the burial if you die. |
Az men hot a hoyz hot men tsvey dayges: dire-gelt tomer vet men lebn un kvure-gelt tomer vet men shtarbn. |
אַז מען האָט אַ הויז האָט מען צוויי דאגות: דירה–געלט טאָמער וועט מען לעבן און קבֿורה–געלט טאָמער וועט מען שטאַרבן. |
 |
If people could hire others to die for them, the poor could make a nice living. |
Men zol zikh kenen oyskoyfn fun toyt, voltn di oremelayt sheyn parnose gehat. |
מען זאָל זיך קענען אױסקױפֿן פֿון טױט, װאָלטן די אָרעמעלײַט שײן פּרנסה געהאַט. |
 |
God loves the poor and helps the rich. |
Got hot lib dem oreman un helft dem nogid. |
גאָט האָט ליב דעם אָרעמאַן און העלפֿט דעם נגיד. |
 |
A poor man is hacked like wood chips and a rich man puffs himself up like a samovar. |
Dem oreman hakt men vi shpener un der raykher blozt zikh vi der samovar. |
דעם אָרעמאַן האַקט מען ווי שפּענער און דער רײַכער בלאָזט זיך ווי דער סאַמאָוואַר. |
 |
A rich man's foolishness is valued more than a poor man's wisdom. |
Dem nogids narishkayt gilt mer vi dem oremans khokhme. |
דעם נגידס נאַרישקײַט גילט מער ווי דעם אָרעמאַנס חכמה. |
 |
If you're rich, you're handsome and smart and you can sing too. |
Az men iz raykh iz men i sheyn i klug i men ken zingen. |
אַז מען איז רײַך איז מען אי שיין אי קלוג אי מען קען זינגען. |
 |
The sun shines the same on rich and poor. |
Di zun shaynt glaykh af orem un raykh. |
די זון שײַנט גלײַך אויף אָרעם און רײַך. |
 |
He doesn't deserve to have the sun shine on him. |
Er iz nit vert vos di zun shaynt af im. |
ער איז ניט ווערט וואָס די זון שײַנט אויף אים. |
 |
Respect is like a shadow: the more you run after it, the further it runs away. |
Koved iz vi a shotn: vos mer men loyft im nokh, alts vayter antloyft er. |
כּבֿוד איז ווי אַ שאָטן: וואָס מער מען לויפֿט אים נאָך, אַלץ ווײַטער אַנטלויפֿט ער. |
 |
What use is honor if you have nothing to eat? |
Vos nutst koved az men hot nit tsu esn? |
וואָס נוצט כּבֿוד אַז מען האָט ניט צו עסן? |
 |
A rich man hates honors like a cat hates cream. |
A noged hot faynt koved vi a kats smetene. |
אַ נגיד האָט פֿײַנט כּבֿוד ווי אַ קאַץ סמעטענע. |
 |
He's been on the horse and under the horse. |
Er iz shoyn geven afn ferd un untern ferd. |
ער איז שוין געווען אויפֿן פֿערד און אונטערן פֿערד. |
 |
If you’re lying on the ground, you can’t fall. |
Az men ligt af der erd ken men nit faln. |
אַז מען ליגט אויף דער ערד קען מען ניט פֿאַלן. |
 |
It's easier to get a drunkard off the ground than a business. |
Es iz gringer oyftsuheybn a shiker fun der erd eyder a gesheft. |
עס איז גרינגער אויפֿצוהייבן אַ שיכּור פֿון דער ערד איידער אַ געשעפֿט. |
 |
She's the proprietress of a head of cabbage. |
Zi iz a baleboste iber a heyptl kroyt. |
זי איז אַ בעל–הביתטע איבער אַ הייפּטל קרויט. |
 |
He has more in his head than in his pocket. |
Er hot mer in kop vi in keshene. |
ער האָט מער אין קאָפּ ווי אין קעשענע. |
 |
It doesn't cost anything to look. |
Far onkukn tsolt men keyn gelt nit. |
פֿאַר אָנקוקן צאָלט מען קיין געלט ניט. |
 |
When a poor man eats chicken, either he or the chicken is sick. |
Az an oreman est a hun, iz oder er krank oder di hun. |
אַז אַן אָרעמאַן עסט אַ הון, איז אָדער ער קראַנק אָדער די הון. |
 |
A chicken dinner is best when shared by two - me and the chicken. |
A hun iz gut tsu esn zalbenand - ikh un di hun. |
אַ הון איז גוט צו עסן זאַלבענאַנד – איך און די הון. |
 |
A person can forget everything but eating. |
Alts ken der mentsh fargesn nor nit esn. |
אַלץ קען דער מענטש פֿאַרגעסן נאָר ניט עסן. |
 |
He's all intestines. |
Er iz kule kishke. |
ער איז כּולו קישקע. |
 |
Only in dreams are carrots as big as bears. |
Nor in kholem zaynen mern vi bern. |
נאָר אין חלום זײַנען מערן װי בערן. |
 |
All is not butter that comes from a cow. |
Alts iz nit puter vos kumt aroys fun der ku. |
אַלץ איז ניט פּוטער װאָס קומט אַרױס פֿון דער קו. |
 |
If you're going to eat pork, eat it till your mouth drips. |
Az men est khazer, zol es shoyn rinen ibern moyl. |
אַז מען עסט חזיר, זאָל עס שוין רינען איבערן מויל. |
 |
"Man begins in dust and ends in dust"— meanwhile it’s good to drink some brandy. |
"Odem yesoydoy meyofor vesoyfo leyofor"— beyne-leveyne iz gut a trunk bronfn. |
”אָדם יסודו מעפֿר וסופֿו לעפֿר“— בינו–לבֿינו איז גוט אַ טרונק בראָנפֿן. |
 |
When I take a drink I become another person, and the other person wants a drink too. |
Az ikh nem a trunk bronfn ver ikh an ander mentsh, un der anderer vil oykh a trunk bronfn. |
אַז איך נעם אַ טרונק בראָנפֿן ווער איך אַן אַנדער מענטש, און דער אַנדערער וויל אויך אַ טרונק בראָנפֿן. |
 |
He has a fly in his throat and wants to drown it. |
Er hot a flig in haldz un vil zi dertrinken. |
ער האָט אַ פֿליג אין האַלדז און וויל זי דערטרינקען. |
 |
He could drink up the Jordan River! |
Er ken oystrinken a yardn! |
ער קען אויסטרינקען אַ ירדן! |
 |
In a big river you catch big fish. |
In a groysn taykh khapt men groyse fish. |
אין אַ גרויסן טײַך כאַפּט מען גרויסע פֿיש. |
 |
With a rod you catch fish and with a ruble you catch people. |
Mit a ventke khapt men fish un mit a kerbl khapt men mentshn. |
מיט אַ ווענטקע כאַפּט מען פֿיש און מיט אַ קערבל כאַפּט מען מענטשן. |
 |
What a fishing rod is to fish, flattery is to kings. |
Vos a ventke far fish iz khnife far mlokhim. |
וואָס אַ ווענטקע פֿאַר פֿיש איז חניפֿה פֿאַר מלכים. |
 |
A new king with new decrees, a new year with new misdeeds. |
A nayer meylekh mit naye gzeyres, a nay yor mit naye aveyres. |
אַ נײַער מלך מיט נײַע גזרות, אַ נײַ יאָר מיט נײַע עבֿרות. |
 |
I care like a cat cares if it's Wednesday. |
Es art mikh vi di kats fun mitvokh. |
עס אַרט מיך ווי די קאַץ פֿון מיטוואָך. |
 |
It's not my goat and not my Hanukkah candle. |
Es iz nit mayn tsig un nit mayn khanike-likhtl. |
עס איז ניט מײַן ציג און ניט מײַן חנוכּה–ליכטל. |
 |
A guest is like rain. |
A gast iz vi a regn. |
אַ גאַסט איז ווי אַ רעגן. |
 |
Run away from rain and you get hail. |
Men antloyft fun regn, bagegnt men hogl. |
מען אַנטלויפֿן פֿון רעגן, באַגעגנט מען חאָגל. |
 |
Run away from fire and you get water. |
Az men antloyft far fayer bagegnt men dos vaser. |
אַז מען אַנטלויפֿט פֿאַר פֿײַער באַגעגנט מען דאָס וואַסער. |
 |
If you sleep with dogs, you get up with fleas. |
Az men shloft mit hint, shteyt men oyf mit fley. |
אַז מען שלאָפֿט מיט הינט, שטײט מען אױף מיט פֿלײ. |
 |
No matter how long you tame a wolf, he will still look to the woods. |
Hodeve a volf vi lang, kukt er alts in vald arayn. |
האָדעווע אַ וואָלף ווי לאַנג, קוקט ער אַלץ אין וואַלד אַרײַן. |
 |
When you put a bird in a cage, you don't know whether it's laughing or crying. |
Az men zetst a feygele in shtaygele arayn, veys men nit tsi lakht es tsi veynt es. |
אַז מען זעצט אַ פֿייגעלע אין שטײַגעלע אַרײַן, ווייס מען ניט צי לאַכט עס צי וויינט עס. |
 |
For a snake you should have no pity. |
Af a shlang tor men keyn rakhmones nit hobn. |
אויף אַ שלאַנג טאָר מען קיין רחמנות ניט האָבן. |
 |
Never wish a doctor a good year. |
A dokter tor men nit vintshn a gut yor. |
אַ דאָקטער טאָר מען ניט װינטשן אַ גוט יאָר. |
 |
When a sick person goes to the doctor, the first one who's helped is the doctor. |
Az der kranker geyt tsum dokter vert dos ershte geholfn der dokter |
אַז דער קראַנקער גייט צום דאָקטער ווערט דאָס ערשטע געהאָלפֿן דער דאָקטער. |
 |
The doctor has a cure for everything except poverty. |
Der dokter hot a refue tsu ales, ober nit tsum dales. |
דער דאָקטער האָט אַ רפֿואה צו אַלעס, אָבער ניט צום דלות. |
 |
Sometimes the cure is worse than the disease. |
A mol iz di refue erger far der make. |
אַ מאָל איז די רפֿואה ערגער פֿאַר דער מכּה. |
 |
Don't eat the challah before saying the blessing. |
Men tor nit esn di khale far der hamoytse. |
מען טאָר ניט עסן די חלה פֿאַר דער המוציא. |
 |
It's the carpenter's fault: if he hadn't built the bed, I wouldn't have sinned. |
Shuldik iz der stolyer: ven er volt nit gemakht di bet, volt ikh nit gekumen tsu keyn khet. |
שולדיק איז דער סטאָליער: ווען ער וואָלט ניט געמאַכט די בעט וואָלט איך ניט געקומען צו קיין חטא. |
 |
There’s no bad liquor for a drunkard, no bad money for a dealer, and no ugly woman for a lecher. |
Es iz nito keyn shlekhte mashke far a shiker, keyn shlekhte matbeye far a soykher, un keyn miese nekeyve far a noyef. |
עס איז ניטאָ קיין שלעכטע משקה פֿאַר אַ שיכּור, קיין שלעכטע מטבע פֿאַר אַ סוחר, און קיין מיאוסע נקבֿה פֿאַר אַ נואף. |
 |
A tavern can't corrupt a good man, and a synagogue can't reform a bad one. |
A gutn mentshn vet di shenk nit kalye makhn, a shlekhtn vet der beys-hamedresh nit farrikhtn. |
אַ גוטן מענטשן וועט די שענק ניט קאַליע מאַכן, אַ שלעכטן וועט דער בית–המדרש ניט פֿאַרריכטן. |
 |
Because of ambition people go from paradise to hell. |
Tsulib ambitsye geyt men fun gan-eydn in gehenem. |
צוליב אַמביציע גייט מען פֿון גן–עדן אין גיהנום. |
 |
He who digs a pit for others falls into it himself. |
Ver es grobt a grub far yenem falt aleyn arayn. |
ווער עס גראָבט אַ גרוב פֿאַר יענעם פֿאַלט אַליין אַרײַן. |
 |
When a sinner looks in water, the fish die. |
Az der roshe kukt in vaser, peygern di fish. |
אַז דער רשע קוקט אין וואַסער, פּגרן די פֿיש. |
 |
The hat on a thief burns. |
Afn ganef brent dos hitl. |
אויפֿן גנבֿ ברענט דאָס היטל. |
 |
For a thief in a top hat, the hat doesn't burn. |
Af a ganef in a tsilinder, brent nit dos hitl. |
אויף אַ גנבֿ אין אַ צילינדער ברענט ניט דאָס היטל. |
 |
Petty thieves are hanged, big ones are pardoned. |
Kleyne ganovim hengt men, groyse shenkt men. |
קליינע גנבֿים הענגט מען, גרויסע שענקט מען. |
 |
A thief works faster than a tailor. |
A ganef arbet gikher vi a shnayder. |
אַ גנבֿ אַרבעט גיכער ווי אַ שנײַדער. |
 |
What thief do you not apprehend? The one who steals the afikoman. |
Velkhn ganef tshepet men nit? Dem vos ganvet dem afikoymen. |
וועלכן גנבֿ טשעפּעט מען ניט? דעם וואָס גנבֿעט דעם אַפֿיקומן. |
 |
A mouse is a thief. / The mouse isn't the thief, the hole is the thief. |
A moyz iz a ganef. / Nit di moyz iz der ganef, nor di lokh iz der ganef. |
אַ מויז איז אַ גנבֿ. / ניט די מויז איז דער גנבֿ, נאָר די לאָך איז דער גנבֿ. |
 |
If a thief has nothing to steal, he steals the hat off his own head. |
Az a ganef hot nit vos tsu ganvenen, ganvet er dos hitl fun zikh arop. |
אַז אַ גנבֿ האָט ניט וואָס צו גנבֿענען גנבֿעט ער דאָס היטל פֿון זיך אַראָפּ. |
 |
If a thief has nothing to steal, he steals from one pocket to another. |
Az a ganef hot nit vos tsu ganvenen, ganvet er fun eyn keshene in der tsveyter. |
אַז אַ גנבֿ האָט ניט וואָס צו גנבֿענען גנבֿעט ער פֿון איין קעשענע אין דער צווייטער. |
 |
It's hard to steal from a thief. |
Fun a ganef iz shver tsu ganvenen. |
פֿון אַ גנבֿ איז שווער צו גנבֿענען. |
 |
On the eve of Yom Kippur all thieves become pious. |
Erev-yomkiper vern ale ganovim frum. |
ערבֿ–יום–כּיפּור ווערן אַלע גנבֿים פֿרום. |
 |
Thieves and lovers like the dark. |
Ganovim un farlibte hobn lib fintsternish. |
גנבֿים און פֿאַרליבטע האָבן ליב פֿינצטערניש. |
 |
When a thief kisses you, count your teeth. |
Ven a ganef kusht, darf men zikh di tseyn ibertseyln. |
װען אַ גנבֿ קושט, דאַרף מען זיך די צײן איבערצײלן. |
 |
She wants the saucer from heaven. |
Zi vil dos telerl fun himl. |
זי װיל דאָס טעלערל פֿון הימל. |
 |
For a glass of milk you don't have to buy a whole cow. |
Tsulib a gloz milkh darf men nit koyfn a gantse ku. |
צוליב אַ גלאָז מילך דאַרף מען ניט קויפֿן אַ גאַנצע קו. |
 |
The cat likes fish but she doesn't want to wet her paws. |
Di kats hot lib fish ober zi vil nit di fis aynnetsn. |
די קאַץ האָט ליב פֿיש אָבער זי װיל ניט די פֿיס אײַננעצן. |
 |
A meowing cat catches no mice. |
A kats vos myauket ken keyn mayz nit khapn. |
אַ קאַץ וואָס מיאַוקעט קען קיין מײַז ניט כאַפּן. |
 |
A barking dog doesn't bite. |
A hunt vos bilt bayst nit. |
אַ הונט וואָס בילט בײַסט ניט. |
 |
If you can't bite, don't show your teeth. |
Az men ken nit baysn zol men di tseyn nit vayzn. |
אַז מען קען ניט בײַסן זאָל מען די ציין ניט ווײַזן. |
 |
He's threatening the geese in the attic. |
Er strashet di gendz afn boydem. |
ער סטראַשעט די גענדז אויפן בוידעם. |
 |
He's yelling like the woman in the bath. |
Er shrayt vi di yidene in bod. |
ער שרײַט ווי די ייִדענע אין באָד. |
 |
The country's ablaze and grandma is washing her hair. |
Dos land brent un di bobe tsvogt zikh. |
דאָס לאַנד ברענט און די באָבע צוואָגט זיך. |
 |
God is fighting with his wife. |
Got krigt zikh mitn vayb. |
גאָט קריגט זיך מיטן ווײַב. |
 |
God is emptying out the feathers from his featherbed. |
Got shit oys di federn fun der iberbet. |
גאָט שיט אויס די פֿעדערן פֿון דער איבערבעט. |
 |
Since God got into the freezing business, it's never been so cold. |
Zint got handlt mit frost iz nokh aza frost nit geven. |
זינט גאָט האַנדלט מיט פֿראָסט איז נאָך אַזאַ פֿראָסט ניט געווען. |
 |
It's a storm in a glass of water. |
S'iz a shturem in a gloz vaser. |
ס'איז אַ שטורעם אין אַ גלאָז וואַסער. |
 |
He's making an elephant out of a fly. |
Er makht fun a flig a helfand. |
ער מאַכט פֿון אַ פֿליג אַ העלפֿאַנד. |
 |
I need it like a hole in the head. |
Es felt mir vi a lokh in kop. |
עס פֿעלט מיר ווי אַ לאָך אין קאָפּ. |
 |
It's as helpful as cupping a corpse. |
Es helft vi a toytn bankes. |
עס העלפֿט ווי אַ טויטן באַנקעס. |
 |
It's as helpful as an afikoman for a fever. |
Es helft vi an afikoymen tsu kadokhes. |
עס העלפֿט ווי אַן אַפֿיקומן צו קדחת. |
 |
He's riding on two horses. |
Er rayt af tsvey ferd. |
ער רײַט אויף צוויי פֿערד. |
 |
We'll hit two rabbits with one shot. |
Mir veln shisn tsvey hozn mit eyn shos. |
מיר וועלן שיסן צוויי האָזן מיט איין שאָס. |
 |
He's got fleas in his nose. |
Er hot fley in der noz. |
ער האָט פֿליי אין דער נאָז. |
 |
He ran off to the place where black pepper grows. |
Er iz antlofn vu der shvartser fefer vakst. |
ער איז אַנטלאָפֿן וווּ דער שוואַרצער פֿעפֿער וואַקסט. |
 |
Take your eyes in your hands. |
Nem di oygn in di hent. |
נעם די אויגן אין די הענט. |
 |
You'll see it when you see your own ears. |
Du vest es shoyn zen vi dayne oyern. |
דו וועסט עס שוין זען ווי דײַנע אויערן. |
 |
It will happen when hair grows on the palm of my hand. |
Es vet geshen ven bay mir vet oysvaksn hor af der dlonye. |
עס וועט געשען ווען בײַ מיר וועט אויסוואַקסן האָר אויף דער דלאָניע. |
 |
How does a cat cross over the water? |
Vi kumt di kats ibern vaser? |
ווי קומט די קאַץ איבערן וואַסער? |
 |
That's where the dog is buried. |
Do ligt der hunt bagrobn. |
דאָ ליגט דער הונט באַגראָבן. |
 |
We're looking for a pin in a hay wagon. |
Mir zukhn a shpilke in a vogn hey. |
מיר זוךן אַ שפּילקע אין אַ וואָגן היי. |
 |
Your Wednesday is longer than your Thursday. |
Der mitvokh iz lenger farn donershtik. |
דער מיטוואָך איז לענגער פֿאַרן דאָנערשטיק. |
 |
She's crying crocodile tears. |
Zi veynt mit krokodil-trern. |
זי וויינט מיט קראָקאָדיל טרערן. |
 |
She's crying onion tears. |
Zi veynt mit tsibele-trern. |
זי וויינט מיט ציבעלע–טרערן. |
 |
I'll make mincemeat out of him! |
Ikh vel fun im makhn kreplfleysh! |
איך וועל פֿון אים מאַכן קרעפּלפֿלייש! |
 |
Don't bang the teakettle at me! |
Hak mir nit keyn tshaynik! |
האַק מיר ניט קיין טשײַניק! |
 |
Don't twist my head! |
Drey mir nit keyn kop! |
דריי מיר ניט קיין קאָפ! |
 |
Go look for last year's snow. |
Gey zukh dem farayorikn shney. |
גיי זוך דעם פֿאַראַיאָריקן שניי. |
 |
Go look for the wind in the field. |
Gey zukh dem vint in feld. |
גיי זוך דעם ווינט אין פֿעלד. |
 |
He's got pins in his head. |
Er hot shpilkes in kop. |
ער האָט שפּילקעס אין קאָפּ. |
 |
He's got pins in his behind. |
Er hot shpilkes in tokhes. |
ער האָט שפּילקעס אין תּחת. |
 |
He has a matzo face. |
Er hot a matse-ponem. |
ער האָט אַ מצה–פּנים. |
 |
What difference does it make to the turkey whether it's slaughtered for the Purim feast or the Passover seder? |
Vos iz dem indik far a khilek tsi men koylet im af purim tsu der sude oder af peysekh tsum seyder? |
וואָס איז דעם אינדיק פֿאַר אַ חילוק צי מען קוילעט אים אויף פּורים צו דער סעודה אָדער אויף פּסח צום סדר? |
 |
When a shlimazl slaughters a rooster, it runs. When he winds a clock, it stops. |
Ven a shlimazl koylet a hon, geyt er. Dreyt er on a zeyger, shteyt er. |
ווען אַ שלימזל קוילעט אַ האָן, גייט ער. דרייט ער אָן אַ זייגער, שטייט ער. |
 |
When a shlimazl goes dancing, the musicians' strings break. |
A shlimazl: geyt er tantsn, tseraysn zikh bay di klezmorim di strunes. |
אַ שלימזל: גייט ער טאַנצן, צערײַסן זיך בײַ די כּלי–זמרים די סטרונעס. |
 |
A shlimazl falls on his backside and bruises his nose. |
A shlimazl falt afn rukn un tseklapt zikh di noz. |
אַ שלימזל פֿאַלט אויפֿן רוקן און צעקלאַפט זיך די נאָז. |
 |
If he were an undertaker, people would stop dying. |
Ven er zol handlen mit takhrikhim, volt men oyfgehert shtarbn. |
ווען ער זאָל האַנדלען מיט תּכריכים וואָלט מען אויפֿגעהערט שטאַרבן. |
 |
If he were in the candle business, the sun would never set. |
Ven er zol handlen mit likht, volt di zun nit untergegangen. |
ווען ער זאָל האַנדלען מיט ליכט וואָלט די זון ניט אונטערגעגאַנגען. |
 |
When the crickets play, the bedbugs dance. |
Shpiln di griln, tantsn di vantsn. |
שפּילן די גרילן, טאַנצן די וואַנצן. |
 |
A cow flew over the roof and laid an egg. |
A ku iz gefloygn ibern dakh un geleygt an ey. |
אַ קו איז געפֿלויגן איבערן דאַך און געלייגט אַן איי. |
 |
Because a loaf of bread is round, therefore the ducks go barefoot. |
Vayl dos lebl broyt iz kaylekhdik, geyen derfar di katshkes borves. |
ווײַל דאָס לעבל ברויט איז קײַלעכדיק, גייען דערפֿאַר די קאַטשקעס באָרוועס. |
 |
Therefore the geese go barefoot and the ducks wear little red shoes. |
Deriber geyen di gendz borves un di katshkes in royte shikhelekh. |
דעריבער גייען די גענדז באָרוועס און די קאַטשקעס אין רויטע שיכעלעך. |
 |
Therefore all cats go barefoot. |
Deriber geyen ale kets borves. |
דעריבער גייען אַלע קעץ באָרוועס. |
 |
If the mountain won't go to Mohammed, Mohammed will go to the mountain. |
Az der barg geyt nit tsu Makhmedn, geyt Makhmed tsum barg. |
אַז דער באַרג גייט ניט צו מחמדן, גייט מחמד צום באַרג. |
 |
It's as suitable as a shtreimel on a pig. |
Es past vi a khazer a shtrayml. |
עס פאַסט ווי אַ חזיר אַ שטרײַמל. |
 |
It's as suitable as earrings on a pig. |
Es past vi a khazer oyringlekh. |
עס פּאַסט ווי אַ חזיר אוירינגלעך. |
 |
It's as suitable as an arbe-kanfes on a dog. |
Es past vi dem hunt an arbe kanfes. |
עס פּאַסט ווי דעם הונט אַן אַרבע–כּנפֿות. |
 |
If the peacock didn't have beautiful feathers, no one would pay any attention to it. |
Di pave zol nit hobn di sheyne federn, volt zikh keyner af ir nit umgekukt. |
די פּאַווע זאָל ניט האָבן די שיינע פֿעדערן, וואָלט זיך קיינער אויף איר ניט אומגעקוקט. |
 |
Dress up a broom and it will look nice too. |
Az men tut on sheyn a bezem, iz er oykh sheyn. |
אַז מען טוט אָן שײן אַ בעזעם, איז ער אױך שײן. |
 |
May you grow like an onion with your head in the ground. |
Vaksn zolstu vi a tsibele mitn kop in dr'erd! |
װאַקסן זאָלסטו װי אַ ציבעלע מיטן קאָפּ אין דר'ערד! |
 |
May you live to a hundred and twenty—with a wooden head and glass eyes. |
Lebn zolstu biz hundert un tsvantsik yor—mit a hiltsernem kop un glezerne oygn. |
לעבן זאָלסטו ביז הונדערט און צוואַנציק יאָר—מיט אַ הילצערנעם קאָפּ און גלעזערנעם אויגן. |
 |
May your bones be broken as often as the Ten Commandments. |
Zoln dayne beyner zikh brekhn azoy oft vi di Aseres-Hadibres. |
זאָלן דײַנע ביינער זיך ברעכן אַזוי אָפֿט ווי די עשׂרת–הדיברות. |
 |
The God who split the sea will split your head too! |
Der got vos hot geshpoltn dem yam vet dir shpaltn dem kop oykh! |
דער גאָט וואָס האָט געשפּאָלטן דעם ים וועט דיר שפּאַלטן דעם קאָפּ אויך! |
 |
May you turn into a blintz and be snatched by a cat. |
Vern zol fun dir a blintshik, un di kats zol dikh khapn. |
ווערן זאָל פֿון דיר אַ בלינטשיק און די קאַץ זאָל דיך כאַפּן. |
 |
May your soul enter a cat and may a dog bite it. |
Dayn neshome zol arayngeyn in a kats un a hunt zol ir a bis ton. |
דײַן נשמה זאָל אַרײַנגיין אין אַ קאַץ און אַ הונט זאָל איר אַ ביס טאָּן. |
 |
May you eat chopped liver with onions, shmaltz herring, chicken soup with dumplings, baked carp with horseradish, braised meat with vegetable stew, latkes, tea with lemon, every day - and may you choke on every bite! |
Esn zolstu gehakte leber mit tsibeles, shmalts hering, yoykh mit k'neydlekh, karp mit khreyn, ayngedemfts mit tsimes, latkes, tey mit tsitrin, yedn tog - un zolst zikh mit yedn bis dershtikn! |
עסן זאָלסטו געהאַקטע לעבער מיט ציבעלעס, שמאַלץ הערינג, יויך מיט קניידלעך, קאַרפּ מיט כריין, אײַנגעדעמפֿץ מיט צימעס, לאַטקעס, טיי מיט ציטרין, יעדן טאָג – און זאָלסט זיך מיט יעדן ביס דערשטיקן! |
 |
May you run to the toilet every three minutes or every three months. |
Loyfn zolstu in beys-hakise yede dray minut oder yede dray khadoshim. |
לױפֿן זאָלסטו אין בית־הכּסא יעדע דרײַ מינוט אָדער יעדע דרײַ חדשים. |
 |
May you drink lots of castor oil. |
Azoy fil ritsneyl zolstu oystrinken. |
אַזוי פֿיל ריצנאייל זאָלסטו אויסטרינקען. |
 |
May God help you like cupping helps a corpse. |
Got zol dir helfn vi a toytn bankes. |
גאָט זאָל דיר העלפֿן ווי אַ טויטן באַנקעס. |
 |
May you turn yellow and green! |
Fargelt un fargrint zolstu vern! |
פֿאַרגעלט און פֿאַרגרינט זאָלסטו ווערן! |
 |
May you crawl on your belly! |
Krikhn zolstu afn boykh! |
קריכן זאָלסטו אויפן בויך! |
 |
For as many years as he's walked on his feet, he should walk on his hands, and the rest of the time he should drag himself on his behind. |
Vifl yor er iz gegangen af di fis zol er geyn af di hent, un di iberike zol er zikh sharn afn hintn. |
וויפֿל יאָר ער איז געגאַנגען אויף די פֿיס זאָל ער גיין אויף די הענט, און די איבעריקע זאָל ער זיך שאַרן אויפֿן הינטן. |
 |
I’ll turn your intestines into a telephone cord! |
Kh'vel makhn fun dayne kishkes a telefon! |
כ׳וועל מאַכן פֿון דײַנע קישקעס אַ טעלעפֿאָן! |
 |
His intestines should be pulled out of his stomach and wrapped around his neck. |
Aroysshlepn zol men im di kishkes fun boykh un arumviklen zey ibern haldz. |
אַרויסשלעפּן זאָל מען אים די קישקעס פֿון בויך און ארומוויקלען זיי איבערן האַלז. |
 |
May he swallow an umbrella and may it open in his belly! |
Zol er aropshlingen a shirem un s'zol zikh im efenen in boykh! |
זאָל ער אַראָפּשלינגען אַ שירעם און ס'זאָל זיך אים עפֿענען אין בויך! |
 |
May he die a violent death! |
Aynnemen zol er a mise-meshune! |
אײַננעמען זאָל ער אַ מיתה–משונה! |
 |
May he become swollen and veined like a mountain. |
Geshvoln un gedroln zol er vern vi a barg. |
געשוואָלן און געדראָלן זאָל ער ווערן ווי אַ באַרג. |
 |
May he go on a voyage and not live long enough to come back. |
Zol er forn un nit derlebn tsuriktsukumen. |
זאָל ער פֿאָרן און ניט דערלעבן צוריקצוקומען. |
 |
A sinister encounter should befall him. |
A vist bagegenish zol im trefn. |
אַ וויסט באַגעגעניש זאָל אים טרעפֿן.
|
 |
One misfortune is too few for him. |
Eyn umglik iz far im veynik. |
איין אומגליק איז פֿאַר אים ווייניק.
|
 |
May his name be erased! | He's a villain. |
Yimakh shmoy zol er vern! | Er iz a yimakh-shmoynik. |
ימח שמו זאָל ער ווערן! | ער איז אַ ימח–שמוניק.
|
 |
May his bones rot in hell. |
Zayne beyner zoln foyln in gehenem. |
זײַנע ביינער זאָלן פֿוילן אין גיהנום. |
 |
Let no evil eye avoid him! |
Keyn eyn-hore zol im nit oysmaydn! |
קיין עין–הרע זאָל אים ניט אויסמײַדן! |
 |
Salt in his eyes and pepper in his nose! |
Zalts im in di oygn un fefer im in noz! |
זאַלץ אים אין די אויגן און פֿעפֿער אים אין נאָז! |
 |
A boil in his throat! |
A make im in haldz! |
אַ מכּה אים אין האַלדז! |
 |
His mouth should be in his rear. |
Dos moyl zol im fun hintn shteyn. |
דאָס מויל זאָל אים פֿון הינטן שטיין. |
 |
He should laugh with lizards. |
Lakhn zol er mit yashtsherkes. |
לאַכן זאָל ער מיט יאַשטשערקעס. |
 |
He should lose his head! |
Der kop zol im arop! |
דער קאָפּ זאָל אים אַראָפּ! |
 |
She should marry the Angel of Death. |
Khasene hobn zol zi mitn malekh-hamoves. |
חתונה האָבן זאָל זי מיטן מלאך–המוות. |
 |
May all your teeth fall out, except one to give you a toothache. |
Ale tseyn zoln dir aroysfaln, nor eyner zol dir blaybn af tsonveytik. |
אַלע ציין זאָלן דיר אַרויספֿאַלן, נאָר איינער זאָל דיר בלײַבן אויף צאָנווייטיק. |
 |
May you go crazy and run around in the streets. |
Meshuge zolstu vern un arumloyfn iber di gasn. |
משוגע זאָלסטו ווערן און אַרומלויפֿן איבער די גאַסן. |
 |
May you have thunder in your belly and lightning in your pants. |
Es zol dir dunern in boykh un blitsn in di hoyzn. |
עס זאָל דיר דונערן אין בויך און בליצן אין די הויזן. |
 |
May he have a big store full of goods: may people not ask for what he has, and may he not have what they ask for. |
A groys gesheft zol erhobn mit skhoyre: vos er hot zol men bay im nit fregn, un vos men fregt zol er nit hobn. |
אַ גרויס געשעפֿט זאָל ער האָבן מיט סחורה: וואָס ער האָט זאָל מען בײַ אים ניט פֿרעגן, און וואָס מען פֿרעגט זאָל ער ניט האָבן. |
 |
He should be rich and have two cars. One car should rush to get him a doctor,
and the other should rush to say it's too late. |
Raykh zol er zayn un hobn tsvey oytos. Eyn oyto zol loyfn khapn far im a dokter,
un der tsveyter zol loyfn moydie tsu zayn, az s'iz shoyn nokh alemen. |
רײַך זאָל ער זײַן און האָבן צוויי אויטאָס. איין אויטאָ זאָל לויפֿן כאַפּן פֿאַר אים אַ דאָקטער,
און דער צווייטער זאָל לויפֿן מודיע צו זײַן, אַז ס׳איז שוין נאָך אַלעמען. |
 |
May he own a hundred houses, in each house a hundred rooms, in each room twenty beds,
and may fever and chills toss him from one bed to another. |
Hundert hayzer zol er hobn, in yeder hoyz hundert tsimern, in yeder tsimer tsvantsik betn, un kadokhes zol im varfn fun eyn bet in der tsveyter. |
הונדערט הײַזער זאָל ער האָבן, אין יעדער הויז הונדערט צימערן, אין יעדער צימער צוואַנציק בעטן, און קדחת זאַל אים וואַרפֿן פֿון איין בעט אין דער צווייטער. |
 |
He should turn into a chandelier, so he'll hang by day and burn by night. |
Megulgl zol er vern in a henglaykhter: bay tog zol er hengen un bay nakht zol er brenen. |
מגולגל זאָל ער װערן אין אַ הענגלײַכטער: בײַ טאָג זאָל ער הענגען און בײַ נאַכט זאָל ער ברענען. |
 |
I wish on him the third plague of Egypt. |
Ikh vintsh im di drite make fun mitsraim. |
איך ווינטש אים די דריטע מכּה פֿון מצרים. |
 |
God should visit upon him the best of the ten plagues. |
Got zol af im onshikn fun di tsen makes di beste. |
גאָט זאָל אױף אים אָנשיקן פֿון די צען מכּות די בעסטע. |
 |
In the Torah there are more curses than blessings. |
In der toyre iz do mer kloles vi brokhes. |
אין דער תּורה איז דאָ מער קללות ווי ברכות. |
 |
If all curses actually materialized, the world would be done for. |
Az ale kloles voltn ongekumen, volt di velt keyn kiem nit gehat. |
אַז אַלע קללות וואָלטן אָנגעקומען וואָלט די וועלט קיין קיום ניט געהאַט. |
 |
A curse is not a telegram; it doesn't arrive so fast. |
A klole iz nit keyn telegram; zi kumt nit on azoy gikh. |
אַ קללה איז ניט קיין טעלעגראַם; זי קומט ניט אָן אַזוי גיך. |
 |
Neither cursing nor laughing can change the world. |
Nit mit sheltn un nit mit lakhn ken men di velt ibermakhn. |
ניט מיט שעלטן און ניט מיט לאַכן קען מען די וועלט איבערמאַכן. |
 |
Envy makes your eyes crawl out of your head. |
Fun kine krikhn aroys di oygn fun kop. |
פֿון קינאה קריכן אַרויס די אויגן פֿון קאָפּ. |
 |
Anger and rage turn a man into a beast. |
Kas vekheyme makhn a mentshn far a beheyme. |
כּעס וחמה מאַכן אַ מענטשן פֿאַר אַ בהמה. |
 |
No with an O! |
Loy mit an alef! |
לא מיט אַן אַלף! |
 |
Give me no honey and spare me the sting. |
Shenk mir nit keyn honik un gib mir nit keyn bis. |
שענק מיר ניט קיין האָניק און גיב מיר ניט קיין ביס. |
 |
Don't give me a hole in the head and don't bandage me up. |
Makh mir nit keyn lokh in kop un leyg mir nit tsu keyn flaster. |
מאַך מיר ניט קיין לאָך אין קאָפּ און לייג מיר ניט צו קיין פֿלאַסטער. |
 |
In the mirror everyone sees his best friend. |
In dem shpigl zet itlekher zayn bestn fraynd. |
אין דעם שפּיגל זעט איטלעכער זײַן בעסטן פרײַנד. |
 |
One old friend is better than two new ones. |
Eyn alter fraynd iz beser vi naye tsvey. |
איין אַלטער פֿרײַנד איז בעסער ווי נײַע צוויי. |
 |
One good friend is better than ten relatives. |
Eyn guter fraynd iz beser fun tsen kroyvim. |
איין גוטער פֿרײַנד איז בעסער פֿון צען קרובֿים. |
 |
Every pot finds its own lid. |
Itlekhs tepl gefint zikh zayn dekl. |
איטלעכס טעפּל געפֿינט זיך זײַן דעקל. |
 |
They are both in love: he with himself and she with herself. |
Zey hobn zikh beyde lib: er zikh un zi zikh. |
זיי האָבן זיך ביידע ליב: ער זיך און זי זיך. |
 |
Love is blind. |
Libe makht blind. |
ליבע מאַכט בלינד. |
 |
A cute face doesn't make a good wife. |
Nit fun a sheyner tsurke vert a gut vayb. |
ניט פֿון אַ שיינער צורקע ווערט אַ גוט ווײַב. |
 |
Women are educated and can speak two languages: one before the wedding and one after the wedding. |
Vayber zaynen gebildet un kenen tsvey shprakhn: eyne far der khasene un eyne nokh der khasene. |
ווײַבער זײַנען געבילדעט און קענען צוויי שפּראַכן: איינע פֿאַר דער חתונה און איינע נאָך דער חתונה. |
 |
A young wife is like a pretty bird - you have to keep her in a cage. |
A yung vaybl iz vi a sheyn feygele - men muz es haltn in shtaygele. |
אַ יונג ווײַבל איז ווי אַ שיין פֿייגעלע – מען מוז עס האַלטן אין שטײַגעלע. |
 |
A husband is like a tight shoe: even though it's constricting, a wife has to wear it and suffer. |
A man iz vi an enger shukh: khotsh er drikt, dokh muz a vayb im trogn. |
אַ מאַן איז ווי אַן ענגער שוך: כאָטש ער דריקט, דאָך מוז אַ ווײַב אים טראָגן. |
 |
At first you can't stop looking at each other, later you can't look each other in the eye. |
Afrier ken men zikh nit zat onkukn, dernokh ken men zikh nit kukn glaykh in di oygn. |
אַפֿריִער קען מען זיך ניט זאַט אָנקוקן, דערנאָך קען מען זיך ניט קוקן גלײַך אין די אויגן. |
 |
A black cat has run between them. |
Es iz durkhgelofn tsvishn zey a shvartse kats. |
עס איז דורכגעלאָפֿן צווישן זיי אַ שוואַרצע קאַץ. |
 |
A drop of love can bring an ocean of tears. |
A tropn libe brengt a mol a yam trern. |
אַ טראָפּן ליבע ברענגט אַ מאָל אַ ים טרערן. |
 |
The heart is like a clock. |
Dos harts iz vi a zeyger. |
דאָס האַרץ איז ווי אַ זייגער. |
 |
Her heart is a clock, but with broken hands. |
Dos harts iz a zeyger, ober mit tsebrokhene vayzers. |
דאָס האַרץ איז אַ זייגער, אָבער מיט צעבראָכענע ווײַזערס. |
 |
When a man is too good for the world, he's bad for his wife. |
Az der man iz tsu gut far der velt iz er shlekht farn vayb. |
אַז דער מאַן איז צו גוט פֿאַר דער וועלט איז ער שלעכט פֿאַרן ווײַב. |
 |
There's no rose without thorns. |
Nito keyn royz on derner. |
ניטאָ קיין רויז אָן דערנער. |
 |
You can catch more flies with honey than with vinegar. |
Mit honik ken men khapn mer flign vi mit esik. |
מיט האָניק קען מען כאַפּן מער פֿליגן ווי מיט עסיק. |
 |
Go slow and you'll get there faster. |
Gey pavolye, vestu gikher kumen. |
גיי פּאַוואָליע, וועסטו גיכער קומען. |
 |
Don't look for a notch in the saw. |
Zukh nit keyn pgime af der zeg. |
זוך ניט קיין פּגימה אויף דער זעג. |
 |
Trust one eye more than two ears. |
Eyn oyg hot mer gloybn vi tsvey oyern. |
איין אויג האָט מער גלויבן ווי צוויי אויערן. |
 |
The eye is small, yet it sees the whole world. |
Dos oyg iz kleyn, dokh zet es di gantse velt. |
דאָס אויג איז קליין, דאָך זעט עס די גאַנצע וועלט. |
 |
The truth comes out like oil on water. |
Der emes kumt aroys vi boyml afn vaser. |
דער אמת קומט אַרויס ווי בוימל אויפֿן וואַסער. |
 |
Walls have ears. |
Vent hobn oyern. |
ווענט האָבן אויערן. |
 |
Shrouds don't have pockets. |
Takhrikhim hobn nit keyn keshenes. |
תּכריכים האָבן ניט קיין קעשענעס. |
 |
If you stay at home, you won't wear out your boots. |
Az men zitst in der heym tserayst men nit keyn shtivl. |
אַז מען זיצט אין דער היים צערײַסט מען ניט קיין שטיוול. |
 |
All shoemakers go barefoot. |
Ale shusters geyen borves. |
אַלע שוסטערס גייען באָרוועס. |
 |
Work is no shame. |
Arbet iz keyn shand. |
אַרבעט איז קיין שאַנד. |
 |
Still water runs deep. |
Shtil vaser grobt tif. |
שטיל וואַסער גראָבט טיף. |
 |
When the heart is full, the eyes overflow. |
Az dos harts iz ful, geyen di oygn iber. |
אַז דאָס האַרץ איז פֿול, גייען די אויגן איבער. |
 |
It's a mitzvah to tickle a widow. |
An almone iz a mitsve tsu kitslen. |
אַן אַלמנה איז אַ מיצװה צו קיצלען. |
 |
It's a mitzvah to pull a hair out of a pig. |
A mitsve, fun a khazer a hor oystsuraysn. |
אַ מיצווה פֿון אַ חזיר אַ האָר אויסצורײַסן. |
 |
If pigs had horns, the world would be done for. |
Der khazer zol hobn herner, volt di velt keyn kiem nit gehat. |
דער חזיר זאָל האָבן הערנער, וואָלט די וועלט קיין קיום ניט געהאַט. |
 |
If a pig had horns, it would turn the world upside-down. |
Ven a khazer zol hobn herner, volt er ibergekert di velt. |
ווען אַ חזיר זאָל האָבן הערנער, וואָלט ער איבערגעקערט די וועלט. |
 |
If the ass had horns and the ox knew its strength, the world would be done for. |
Der eyzl zol hobn herner un der oks volt gevust fun zayn koyekh, volt di velt keyn kiem nit gehat. |
דער אייזל זאָל האָבן הערנער און דער אָקס וואָלט געוווּסט פֿון זײַן כּוח, וואָלט די וועלט קיין קיום ניט געהאַט. |
 |
All of life is a war. |
Dos gantse lebn iz a milkhome. |
דאָס גאַנצע לעבן איז אַ מלחמה. |
 |
A bad peace is better than a good war. |
A shlekhter sholem iz beser vi a guter krig. |
אַ שלעכטער שלום איז בעסער ווי אַ גוטער קריג. |
 |
If everyone pulled in one direction, the world would tip over. |
Ven ale mentshn zoln tsien af eyn zayt, volt zikh di velt ibergekert. |
ווען אַלע מענטשן זאָלן ציִען אויף איין זײַט וואָלט זיך די וועלט איבערגעקערט. |
 |
The world is huge and there's nowhere to turn. |
Di velt iz a groyse un s'iz zikh nito vu ahintsuton. |
די וועלט איז אַ גרויסע און ס'איז זיך ניטאָ וווּ אַהינצוטאָן. |
 |
The whole world is one town. |
Di gantse velt iz eyn shtot. |
די גאַנצע װעלט איז אײן שטאָט. |
 |
As long as a man lives, the entire world is too small for him; after death, the grave is big enough. |
Azoy lang der mentsh lebt iz im di gantse velt tsu kleyn; nokhn toyt iz im der keyver genug. |
אַזוי לאַנג דער מענטש לעבט איז אים די גאַנצע וועלט צו קליין; נאָכן טויט איז אים דער קבֿר גענוג. |
 |
The world is beautiful but people make it ugly. |
Di velt iz sheyn nor di mentshn makhn zi mies. |
די וועלט איז שיין נאָר די מענטשן מאַכן זי מיאוס. |
 |
The world is round like an egg. |
Di velt iz kaylekhdik azoy vi an ey. |
די וועלט איז קײַלעכדיק אַזוי ווי אַן איי. |
 |
The entire world rests on the tip of the tongue. |
Di gantse velt shteyt af der shpits tsung. |
די גאַנצע וועלט שטייט אויף דער שפּיץ צונג. |
|